Jednym z problemów edukacji jest brak umiejętności uczenia się. Wiele osób najczęściej uczy się wyłącznie do sprawdzianów, a po ich zaliczeniu większość materiału zapomina. Badania potwierdzają, że adekwatnie dobrana metoda wspomagająca proces gromadzenia i przechowywania wiedzy, może przyczynić się do poprawy efektów uczenia się i do skrócenia czasu nauki od 2 do 3 razy.
Samodzielna praca uważana jest za najlepszy sposób nauki, gdyż najlepiej zapamiętujemy rzeczy samodzielnie wykonane. Ten typ pracy to np. samodzielne (lub grupowe) wykonywanie zadań, szukanie odpowiedzi na zadane pytania, próba wyjaśnienia omawianego pojęcia. Dzięki temu aktywnie uczysz się ze zrozumieniem, potrafisz samodzielnie posegregować informacje, oddzielić rzeczy ważne od mniej istotnych. Bierny sposób uczenia się jest nieefektywny i bardzo czasochłonny. Nie utrwalasz tak przyswojonej wiedzy i większość zagadnień zapominasz. Jak dowiodły eksperymenty Ebbinghaus’a człowiek po godzinie zapomina 56 % przestudiowanego materiału. Jednak po dalszych dziewięciu godzinach jego stan wiedzy obniża się o zaledwie 8 % (Dudley, 1994), a więc po jednym dniu pozostaje tylko 33 % przestudiowanej wiedzy, po dwóch dniach 28 %, po sześciu 25 %, a po 31 dniach 21 % (Pietrasiński, 1975). Pierwsze powtórki powinny odbywać się jak najwcześniej od momentu zakończenia nauki nowego materiału. Dlatego nieodzownym elementem powinna być notatka wizualna (Sketchnotka) podsumowująca zajęcia. Inaczej większość wiadomości zostanie przez zapomniana. Ciekawą propozycję dokonywania kolejnych powtórek zaleca Tony Buzan. Pierwsza, po godzinnej sesji nauki, powinna trwać od 5 do 15 minut, co zapewni utrwalenie wiedzy do następnego dnia. Druga powtórka powinna nastąpić następnego dnia (zaleca się po 24 godz.) i trwać 2-4 minuty. Ona powinna zapewnić utrzymanie wiedzy przez kolejny tydzień. Po tygodniu robimy trzecią, 2-minutową powtórkę, a czwartą po miesiącu. W ten sposób wiedza zostanie dołączona do pamięci trwałej. Aby powtórki mogły trwać tak krótki czas, notatki powinny być sporządzone w formie graficznej najlepiej graficznie w postaci sketchnotki, wtedy powtórki trwają naprawdę krótko, bo cała informacja jest widoczna na jednej stronie.
Notatka wizualna to taka rysunkowa pigułka, w której mieści się esencja z tekstu czy wystąpienia.
Wystarczy rzut oka na notatkę wizualną, żeby lepiej, szybciej i na dłużej zapamiętać to, o czym czytasz lub słuchasz. Wystarczy także rzut oka na notatkę, żeby po jakimś czasie przywołać w pamięci treść książki czy wystąpienia. Notatki to nie tylko teksty i rysunki, ale i KOLOR, a jak kolor, to energia, inspiracja, pobudzenie do działania.
jeżeli jedynym czynnikiem, który nas przed tą metodą powstrzymuje, jest przeświadczenie, że to nie dla nas, gdyż nie mamy zdolności plastycznych to od razu Wam powiem że talent plastyczny nie jest tu w ogóle potrzebny. W takim codziennym rysowaniu chodzi o oddanie idei, a nie tworzenie arcydzieł plastycznych. Do stworzenia notatki wizualnej potrzebny jest ołówek lub długopis i kartka papieru no i trochę wprawy podobnie jak w pisaniu czy czytaniu czy arytmetyce. Największą przeszkodą do stosowania tej metody jest brak pewności siebie. Należy się przełamać bo szkicowanie jednak ma wpływ na szybkość pracy czy nauki.
Najlepiej zacząć od stworzenia swojego banku ikon. Hasła klucze, których na co dzień używamy należy przełożyć na jakiś prosty rysunek. Automatyczne formy, do których będziemy szybko wracać, pozwolą nam nie skupiać się na rysunku, lecz przenieść swoja uwagę na istotę tworzonej notatki, na jej idee. Po za jakością kreski i czasem jej wykonania w skutecznym sketchnotingu ważną rolę odgrywa kolor. Pisanie kolorowymi pisakami sprawia, że zapamiętujemy o 25% więcej. Kolor skraca czas przetwarzania informacji. Wykorzystanie kolorowej kreski lub paska na kartce zwraca większą uwagę właśnie na nią i sprawia, że staje się ona istotniejsza dla czytelnika. Notatki najlepiej robić na żółtym papierze nie na białym. Kolor oddziałuje na funkcję gruczołów mózgowych. Czerwony aktywuje przysadkę mózgową, która aktywizuje rdzeń nadnerczy wydzielający adrenalinę. Gdy adrenalina uderza do krwi, wzrasta poziom cukru i zaczyna szybciej bić serce, zwiększa się częstotliwość oddechów, wzrasta poziom ciśnienia. Gdy chce się coś „wbić do głowy” należy to napisać na czerwono. Połączenie znanych dla nas obrazów z informacjami pomaga w zapamiętywaniu oraz utrwalaniu wiedzy. Sketchnoting wspiera proces nauki, ponieważ wiedza uporządkowana logicznie przyswajana jest lepiej niż w sposób spontaniczny. Notowanie rysunkami podnosi jakość zapamiętywania od 60 do 90%.
Rysowanie jest polisensoryczne, angażuje wiele naszych zmysłów jednocześnie. Angażuje słuch – robiąc notatki wizualne za każdym razem zastanawiasz się i podejmujesz dialog sam ze sobą jednocześnie intensywnie słuchasz podejmując decyzję co jest najważniejsze. Angażuje dotyk bo pisząc czy rysując dotykasz kartki czujesz jej gładkość lub fakturę, długopisu, niekiedy brudzisz się kolorem mazaków czujesz ich temperaturę czy wilgoć tuszu na skórze. Angażuje węch bo czujesz zapach papieru czy mazaków jakich używasz do tworzeniu sketchnotki. I wreszcie co oczywiste angażuje wzrok. Język jest obrazem naszego świata, jednak metafora w obrazie ten świat rozszerza, rozciąga pole percepcji. Myślenie wizualne pozwala skupić się na tym co jest naprawdę ważne. Możemy tu mówić nie tylko o wiedzy naukowej, co i o wiedzy o samym sobie. W ten sposób można kreatywniej podchodzić do swojej codzienności. Można założyć dziennik w którym codziennie szkicować notatkę z dnia poprzedniego. Taka praktyka wydaje się czasochłonna, ale ma niesamowite działanie. Ludzka pamięć jest ulotna i często zapominamy jak wiele przyjemności nas codziennie spotyka. Tego typu pamiętnik pozwala to wychwycić, zachować i przy okazji wspiera poczucie radości i wdzięczności a to jest najlepszą motywacja do działania. Sketchnoting otwiera drzwi do nieprzeciętności dla każdego, kto go stosuje.
Jeśli podobał Ci się artykuł napisz do nas.